Πως αναπύσσεται το χρώμα των ματιών;

Για τον άνθρωπο ως χρώμα ματιού λογαριάζεται το χρώμα της ίριδας του οφθαλμού. Η γενετική αποδεικνύει ότι υπάρχουν τρία κύρια χρώματα οφθαλμών. Αυτά μπορεί να είναι καστανά, πράσινα ή γαλάζια.

Το χρώμα της ίριδας του ματιού είναι ένα σύνθετο φαινόμενο. Προκαλείται από την συνδυαστική της υφής, της επίστρωσης μελανίνης, του ινώδους ιστού και των αιμοφόρων αγγείων της ίριδας. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι κι ένας συνδυασμός χρωμάτων. Για παράδειγμα συνδυασμός του ανοιχτού καστανού με πράσινο και μελί, αυτό που συνηθίζουμε να αποκαλούμε, φουντουκί.

Γιατί τα νεογέννητα έχουν συνήθως γαλάζια μάτια;

Τα νεογέννητα συνήθως δεν έχουν μελανίνη στα μάτια. Γι’ αυτό κι έχουν τα γαλάζια μάτια του γάλακτος. Αυτό οφείλεται στο ότι οι εξωτερικοί ιστοί του ματιού είναι τόσο λεπτοί, που επιτρέπουν να διαφανεί το χρώμα του αίματος που ρέει από κάτω. Αυτή η γαλαζωπή απόχρωση θα αρχίσει να εξαφανίζεται μετά τους πρώτους μήνες της ζωής του βρέφους.

Καθώς μεγαλώνει το βρέφος, τότε αρχίζει και παράγει μελανίνη. Και τότε ξεκινά να αναπτύσσεται το χρώμα των ματιών του, το οποίο και τελικά ολοκληρώνεται από τον πρώτο έως τον τρίτο χρόνο της ζωής του.

Πότε το χρώμα του ματιού μπορεί να αλλάξει απόχρωση;

Υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις κατά τις οποίες το χρώμα των ματιών μπορεί να ανοίξει ή και να σκουρύνει:

  • Κατά τη διάρκεια της πρώιμης παιδικής ηλικίας,
  • Κατά τη διάρκεια της εφηβείας,
  • Της εγκυμοσύνης,
  • Κατά τη διάρκεια ενός τραυματισμού, ή…
  • Σε περίπτωση χημικών αντιδράσεων, λόγω ορμονικών αλλαγών.

Πώς αναπτύσσονται και σχηματίζονται τα χρώματα των ματιών;

Ας δούμε τι αφορά πιο αναλυτικά σε κάθε απόχρωση οφθαλμού.

Καστανά μάτια

Καστανά μάτια συναντάμε από ανοιχτό καστανό έως πολύ βαθύ, σχεδόν μαύρο χρώμα. Είναι το πιο κοινό χρώμα ματιών στον κόσμο. Υπολογίζεται ότι πάνω από το 55% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει καστανά μάτια.

Τα καφέ μάτια χρωστάν το χρώμα τους στην πυκνή επίστρωση μελανίνης που υπάρχει στον βυθό της ίριδας. Όσο πιο πυκνή είναι η επίστρωση μελανίνης, τόσο σκουρότερος είναι και ο τύπος της επιστρωμένης μελανίνης, κατά συνέπεια και πιο σκούρα καστανά είναι τα μάτια.

Εδώ να σημειώσουμε ότι τα μαύρα μάτια δεν υπάρχουν. Μπορεί κάποια μάτια να φαίνονται μαύρα, αλλά στην πραγματικότητα είναι πολύ σκούρα καστανά, εξαιτίας της υψηλής συγκέντρωσης μελανίνης. Χρώμα που συναντάμε συχνά σε άτομα αφρικανικής καταγωγής, Ασιάτες και ιθαγενείς της Αμερικής. Μόνο 1% του παγκόσμιου πληθυσμού υπολογίστηκε ότι έχει πολύ σκούρα καφέ μάτια. 

Γαλάζια μάτια

Τα γαλανά μάτια περιέχουν μικρές ποσότητες μελανίνης στην επίστρωση του βυθού της ίριδας. Αυτή απορροφά μόνο τα μεγαλύτερα μήκη κύματος φωτός που προσπίπτουν σε αυτήν, αντανακλώντας και σκεδάζοντας τις μικρότερες σε μήκος μπλε ακτινοβολίες. Οι εθνότητες που ζουν κοντά στη Βαλτική θάλασσα και στη Βόρεια Ευρώπη είναι αυτές που έχουν περισσότερο μπλε μάτια.

Γκρίζα μάτια

Τα γκρίζα μάτια μοιάζουν με τα γαλανά. Αν όμως τα παρατηρήσουμε σε μεγέθυνση θα δούμε ότι περιέχουν μικρές ποσότητες ανοιχτού καστανού και κιτρινωπού χρώματος. Δύο λόγοι καθορίζουν το γκρίζο των ματιών. Ο ένας είναι:

  • η περισσότερη ποσότητα της μελανίνης –από αυτή των γαλάζιων ματιών- και ο άλλος
  • η πυκνότητα των πρωτεϊνών στην επίστρωση της ίριδας.

Αρκετές φορές μπορεί να φαίνεται ότι αλλάζουν χρώμα από γκρι σε μπλε ή σε πράσινα ανάλογα με τα ρούχα που φοράτε, το φωτισμό του χώρου ή και την εναλλαγή της διάθεσή σας.

Πράσινα μάτια

Τα πράσινα μάτια οφείλουν το χρώμα τους σε μικρές έως μέτριες ποσότητες επίστρωσης μελανίνης και την αλληλεπίδραση γονιδίων και πρωτεϊνών. Τα συναντάμε συνήθως σε κατοίκους της Βόρειας και κεντρικής Ευρώπης. Το πράσινο χρώμα των ματιών είναι το σπανιότερο χρώμα που βρέθηκε σε όλο τον κόσμο και εκτιμάται ότι μόνο το 2% περίπου του παγκόσμιου πληθυσμού έχει πράσινα μάτια.

Μάθετε περισσότερα για τα πράσινα μάτια.

Μελιά μάτια

Το μελί χρώμα στα μάτια δεν οφείλεται σε αντανακλάσεις, αλλά σε χρωστικές. Μπορούμε να διακρίνουμε σε αυτά χρυσοχάλκινες αποχρώσεις, οι οποίες οφείλονται σε ένα είδος κιτρινωπής χρωστικής, lipochrome.

Φουντουκί μάτια

Tα γνωστά μάτια χρώματος hazel. Τις περισσότερες φορές σχηματίζονται από διχρωμία ή και πολυχρωμία της ίριδας. Κυρίαρχο χρώμα άλλοτε είναι το πράσινο κι άλλοτε μπορεί να είναι το καστανό. Οφείλουν το χρώμα τους στο συνδυασμό σκεδασμού φωτός και σταθερού χρώματος, αποδιδόμενου από μια μέτρια επίστρωση χρωστικών ουσιών στον βυθό της ίριδας. Μάτια που ξεγελάνε και φαίνονται συχνά ότι αλλάζουν χρώμα. Άλλες φορές μοιάζουν ανοιχτά καστανά, άλλες χρυσοπράσινα και το αντίστροφο. Εκτιμάται ότι το 5%- έως 8% του πληθυσμού έχει φουντουκί μάτια.

Μενεξεδένια μάτια

Αληθινά μοβ- βιολετί μάτια έχουν μόνο τα άτομα που πάσχουν από αλβινισμό. Παρόλα αυτά σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί τα σκούρα μπλε μάτια να φαίνονται μενεξεδένια.

Μάτια βιολέ – ‘’κόκκινα’’

Τα βιολέ, κόκκινα-ροζ μάτια είναι σπάνιες περιπτώσεις χρωματισμού οφθαλμών. Τέτοια μάτια χρωστάν το χρώμα τους ή στην πολύ χαμηλή ή στην σχεδόν ανύπαρκτη ποσότητα χρωστικών στην επίστρωση του βυθού της ίριδας. Εξαιτίας αυτής της έλλειψης των χρωστικών η ίριδα επιτρέπει να διαπερνά και να γίνεται αντιληπτό το κόκκινο χρώμα της αιμογλομπίνης των αρτηριών του αίματος, που βρίσκεται στο στρώμα της ίριδας. Τέτοιους χρωματισμούς ματιών έχουν άτομα που πάσχουν από σοβαρή μορφή αλβινισμού και γίνονται αντιληπτοί κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες φωτισμού.

Το χρώμα των ματιών σας είναι κληρονομική υπόθεση;

Γιατί κάποιοι άνθρωποι να έχουν καστανά μάτια, κάποιοι άλλοι γκρίζα, μπλε, πράσινα, κτλ; Μήπως το χρώμα των οφθαλμών σας καθορίζεται από τους γονείς σας;

Πολλοί από εμάς έχουμε την εντύπωση ότι το χρώμα των ματιών εξαρτάται από ένα μόνο γονίδιο. Λανθασμένη αντίληψη! Το χρώμα των ματιών σας είναι ένα γνώρισμα πολυγονιδιακό.

Εξαρτάται από και βασίζεται στην ποσότητα μελανίνης που υπάρχει στην ίριδα του οφθαλμού.

Οι άνθρωποι με ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα, που έχουν κι έλλειψη μελανίνης, έχουν συνήθως κι ανοιχτόχρωμα μάτια. Αυτοί με πιο σκούρα επιδερμίδα, που έχουν και περισσότερη μελανίνη, τις πιο πολλές φορές τα μάτια τους είναι σκουρόχρωμα. Άρα τα γαλανά μάτια οφείλονται στην έλλειψη μελανίνης, ενώ τα καστανά στην ύπαρξη μεγάλης ποσότητας αυτής.

Πως μπορώ να αλλάξω το χρώμα των ματιών μου;

Ο πιο έυκολος τρόπος για να αλλάξετε το χρώμα των ματιών σας είναι οι χρωματιστοί φακοί επαφής. Εάν θέλετε να έχετε ένα φυσικό αποτέλεσμα, εμείς σας προτείνουμε μια σειρά από έγχρωμους φακούς επαφής φτιαγμένοι ειδικά για αυτό τον σκοπό.


Οι πληροφορίες στα άρθρα μας δεν έχουν σκοπό να αντικαταστήσουν την σχέση με έναν εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας, γιατρό ή ιατρικό σύμβουλο, και δεν προορίζονται ως ιατρικές συμβουλές.

Καλωσορίσατε στην ιστοσελίδα μας! Είμαι η Ντίνα Κόννου και είμαι ένας από τους δημιουργούς και εκδότες αυτού του ιστότοπου. Είναι χαρά μου να μπορώ να βοηθώ τους ανθρώπους που ψάχνουν πληροφοριές που έχουν να κάνουν με την υγεία, την φροντίδα και την ομορφιά. Γι’ αυτό τον σκοπό έχουμε δημιουργήσει αυτό τον ιστότοπο ώστε να μπορούμε να παρέχουμε χρήσιμες πληροφορίες τις οποίες έχουμε συλλέξει μέσα από την αγάπη μας για γνώση.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.